Ẩm thực Ý đã phát triển qua nhiều thế kỷ với những biến động chính trị và xã hội, chịu ảnh hưởng lớn từ các món ăn Ả Rập, Etruscan, Hy Lạp cổ đại, La Mã cổ đại, Byzantine, và Do Thái. Với nguồn nguyên liệu đa dạng, phong phú như các loại sốt, rau củ và hoa quả (ô liu, cà chua, húng quế..), hải sản hay các loại phô mai , các món ăn Ý cũng được biến hóa theo nhiều cách, theo tùy vùng miền, đơn giản mà vô cùng tinh tế.
Người ta vẫn hay nói rằng các đầu bếp bậc thầy của Italy là những phù thủy trong việc kết hợp nhiều hương vị khác nhau. Từ thực phẩm tươi sống, bột, ngũ cốc cho đến các loại thảo dược, gia vị. Từ đó, họ tạo nên một tổng thế hòa hợp là những món ăn vừa đậm đà lại vừa giữ được nguyên vị của các thành phần nguyên liệu. Đây cũng chính là đỉnh cao trong nghệ thuật nấu nướng.
Chất lượng hàng đầu
Nhắc đếnẩm thực Italy, người ta nghĩ ngay đến một nền ẩm thực với tiêu chí chất lượng của các món ăn luôn được đặt lên hàng đầu. Từ các khâu tuyển chọn dụng cụ chế biến, quy trình cho đến bài trí, mọi thứ đều được tuyển chọn một cách kĩ lưỡng. Dù là món ăn được làm theo phương pháp thủ công hay những quy trình hiện đại thì vẫn phải đảm bảo những tiêu chuẩn chung vô cùng khắt khe.
Mọi món ăn ở Ý đều phải đảm bảo: chất lượng của thành phần, chất lượng trong quy trình nấu nướng và chất lượng trong cách bày trí món ăn. Thực phẩm ở Ý, từ những loại rau, củ, trái cây, ngũ cốc, dầu ăn v.v.. đều phải được sản xuất theo quy chuẩn, an toàn vệ sinh vô cùng nghiêm ngặt.
Người Ý nấu ăn với phong cách mùa nào thức ăn ấy, càng tươi ngon càng tốt. Họ đi chợ hàng ngày, nấu đồ ăn trong ngày khi mọi thứ còn tươi ngon nhất. Họ quan niệm rằng, đồ ăn muốn ngon thì thành phần phải ở trạng thái tươi mới nhất.
Luôn hướng về gia đình
Giá trị của ẩm thực Ý chính là sẻ chia các món ăn ngon cùng với người thân, gia đình hay những người bạn đồng hương. Niềm vui khi thưởng thức bữa ăn cùng những người mình yêu thương luôn là phần không thể thiếu trong bữa ăn của người dân nước này. Đối với người Ý, ngày cuối tuần luôn là thời điểm mà họ quây quần bên nhau bên bàn ăn với những món ăn truyền thống, thưởng thức bữa ăn ngon và chia sẻ với nhau những câu chuyện buồn vui trong cuộc sống.
Người Ý rất tôn trọng gia đình, dù một ngày làm việc bận rộn và mệt mỏi tới đâu, bữa ăn của người Ý cũng đầy đủ các thành viên trong nhà. Điều đặc biệt chúng ta thấy khi tới du lịch ở Ý, đó là có khá ít người bản địa tới ăn tại các nhà hàng, đa phần là khách du lịch. Bởi người Ý thích ăn và nấu ăn ở nhà, đó chính là cách tuyệt vời để thể hiện sự yêu thương. Họ cũng rất hiếu khách và thường mời bạn bè đến nhà để chiêu đãi những món ăn mà họ tự tay cùng nhau chế biến và thưởng thức.
Nền ẩm thực lành mạnh
Ẩm thực Ý mang nét đặc trưng của miền biển Địa Trung Hải – rất đơn giản, tập trung vào thành phần tự nhiên như cà chua, tỏi, dầu ô liu, rau xanh và ngũ cốc nguyên hạt thay vì bơ hay kem. Điều này khiến cho nền ẩm thực của đất nước hình chiếc ủng trở thành nền ẩm thực lành mạnh nhất trên thế giới.
Người dân sống ở vùng Địa Trung Hải thường tuổi thọ cũng rất cao nhờ chế ăn uống và sinh hoạt lành mạnh. Trong năm 2017, qua kiểm nghiệm khoa học, Liên Hợp Quốc công nhận Italy có chỉ số sức khỏe tốt nhất thế giới.
Nghiên cứu cho thấy rằng việc ăn uống theo phong cách Ý có thể hỗ trợ hiệu quả việc giảm cân, kiểm soát đường huyết và giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch. Nhiều nhiên cứu khoa học gần đây công bố cho thấy, tỉ lệ hóa chất chứa trong thực phẩm của Ý chỉ chiếm 0.7%.
Dù bạn giàu hay nghèo, thì bạn đều có thể đạt được dinh dưỡng hợp lý, qua những nguyên liệu rẻ tiền, dễ kiếm và cách nấu ăn cung cấp những chỉ số sức khỏe tốt nhất dành cho người Ý cũng như gia đình của họ.
Đơn giản mà tinh tế
Nếu như bạn đã từng được thưởng thức hương vịđồ ăn Pháp, bạn sẽ bị ấn tượng bởi những bữa ăn được chuẩn bị một cách cầu kỳ, phức tạp với những món nước sốt được làm tỉ mẩn hàng giờ đồng hồ. Còn ẩm thực Ý lại đối nghịch hoàn toàn. Đó là những món ăn từ những nguyên liệu dân dã, cách chế biến đơn giản, dễ học dễ làm nhưng ẩn chứa trong đó là sự tinh tế đến không ngờ.
Triết lý nấu ăn của người Ý là “Bất cứ ai cũng có thể chuẩn bị một bữa ăn ngon và hấp dẫn đúng chuẩn nhà hàng cho cả gia đình mà không cần có kinh nghiệm về ẩm thực cao cấp”. Chính điều đó cũng giúp ẩm thực Ý phổ biến và nổi tiếng hơn bất kì nền ẩm thực nào trên thế giới. Bạn có thể học nấu món Ý từ các cuốn sách dạy nấu ăn, từ mạng Internet, với những thành phần đơn giản có ở bất cứ đâu.
Món ăn đơn giản nhưng ẩn chứa sự tinh tế từ những khâu chuẩn bị nguyên liệu tươi ngon, chế độ dinh dưỡng lành mạnh và quan trọng hơn cả là được làm bởi bàn tay người đầu bếp tràn đầy sự yêu thương. Họ quan niệm rằng sự tinh túy của món ăn nằm ở chính tình cảm của người thực hiện nó.
Văn hóa rượu vang
Nổi tiếng là quốc gia xuất khẩu rượu vang lớn nhất thế giới với nhiều thương hiệu như: Chianti, Brunello, VinoNobile di Motepulciano…. Vì vậy, trong mỗi bữa ăn đặc biệt là bữa tối người Ý thường không thể thiếu rượu vang. Nó có thể là rượu vang đỏ khi ăn với các món thịt hay rượu vang trắng khi ăn với các món cá, hải sản. Sự kết hợp này đã tạo cho món ăn thêm tinh tế và ngon miệng hơn, thêm vào đó là giúp kích thích tiêu hóa.
Thưởng thức một bữa ăn phong cách Italy mà thiếu ly rượu vang thì quả thật là hơi “sai sai”.
Đa dạng các món ăn
Ở Việt Nam, mọi người thường nghĩ rằng mì Spaghetti của Ý nổi tiếng nhất nhưng thật ra ẩm thực Ý có rất nhiều món trứ danh trên thế giới, riêng món mì đã có rất nhiều loại, không chỉ có Spaghetti. Riêng về Pasta của Ý đã có tới 124 loại, mỗi lọai có hình dáng khác nhau và có cách chế biến riêng tùy mỗi vùng miền, thói quen và khẩu vị của mỗi người.
Bên cạnh đó là đa dạng những món mì khác, không ngoa khi nói ẩm thực Italy là thiên đường các loại mỳ. Phải kể tới những đặc sản như mỳ Ravioli với phần vỏ được làm từ bột mì, bên trong giống như bánh nhân thịt gồm xúc xích, thịt bò bằm, thịt tôm, cua, rau, phô mai Ricotta, tiêu đen…hay Lasagna – dạng mì lá được chế biến bằng cách xếp chồng các lá mì xen kẽ với các nguyên liệu chính là thịt, rau củ, phô mai, sốt…
Sau các loại mỳ, pasta, ẩm thực Italy còn nổi tiếng và được ưa chuộng trên toàn thế giới bởi món Pizza. Pizza được làm từ bột, men trộn lên, thêm rau củ, sốt cà chua. Người Ý dùng cà chua beef làm sốt với đặc điểm trái to, cơm dày, ít hạt, ngọt, thơm ngon, kết hợp với giấm nho, dầu ôliu, giấm đen, bơ, phô mai và các loại thịt.
Qua dòng chảy của thời gian, các loại Pizza tại Ý cũng như khi du nhập sang các nước khác trên thế giới ngày nay cũng đã được cách điệu thành nhiều loại khác nhau.
Món thịt đặc trưng của ẩm thực Italy có thể kể đến Parma Ham, một loại thịt giăm bông đặc biệt hay còn gọi là thịt đùi lợn muối và sấy khô. Khi ăn, thịt được thái thành những lát mỏng, ăn liền và không cần phải chế biến hay nêm gia vị. Thịt có vị mặn nhưng hậu ngọt, ăn kèm với salad, phô mai, cơm, mì Ý. Đây là loại thịt danh tiếng và đắt tiền trên thế giới, ở Việt Nam loại chuẩn có giá hơn 20 triệu đồng/kg.
Bên cạnh những món ăn chính đã quá nổi tiếng, những món tráng miệng trong ẩm thực Ý cũng vô cùng đặc sắc. Đó là những bánh Tiramisu kết hợp hòa quyện giữa hương thơm của cà phê, rượu nhẹ cùng vị béo của trứng và kem phô mai, hay là chiếc Panna Cotta mịn màng cùng những vị trái cây thanh mát, ngọt ngào, hay còn là kem Gelato trứ danh thế giới… Tất cả tạo nên một bức tranh đầy thi vị, độc đáo.
Ngoài ra, Ý còn nổi tiếng với cà phê Capuchino, dầu Ôliu, nụ bạch hoa ngâm muối và giấm – một loại gia vị cay nồng đặc trưng, nổi tiếng ở Ý.
Vẻ đẹp nên thơ, hữu tình như bước ra từ trong thi ca, con người hồn hậu, hiếu khách cùng với một nền ẩm thực độc đáo được chắc chắn sẽ là những nét ấn tượng khó phai cho du khách khi đến với đất nước xinh đẹp này! Vì vậy, nếu như cơ hội, hãy cố gắng để đi thật nhiều lần vào nhiều thời điểm khác nhau để có thể khám phá hết sự đa dạng của nền ẩm thực Ýnhé!
