Kem (ice cream) có lịch sử lâu đời từ Mỹ và Pháp, trong khi nguồn gốc của gelato là từ Italy. Trong tiếng Italy, gelato có nghĩa là "kem", song nhờ sự phổ biến và đặc trưng về hương vị khiến nó được giữ nguyên tên "gelato" khi xuất hiện tại các quốc gia khác nhau.
Ảnh: The Travel
Kem thông thường (trái) và gelato (phải).
Món gelato xuất hiện lần đầu vào thời kỳ Phục hưng của Italy trong thế kỷ 14 bởi nghệ sĩ kiêm kiến trúc sư nổi tiếng Bernado Buontalenti. Kể từ khi xuất hiện, gelato bắt đầu thống trị vị giác trên toàn thế giới, bao gồm cả Mỹ sau khi một người Italy giới thiệu nó tại quốc gia này. Thời điểm đó, có 2 loại gelato - một loại được làm bằng cách trộn nước với trái cây như chanh và dâu tây (còn được gọi là Sorbetto), loại còn lại được làm bằng cách trộn sữa với quế, hồ trăn, cà phê hoặc chocolate. Tuy nhiên, đứng trước sự xuất hiện của tủ đông và sự ra đời của ngành kem công nghiệp Mỹ, gelato biến mất khỏi thị trường nước này cho đến cuối những năm 1900. Nhưng hiện tại, gelato đã khẳng định lại vị thế, trở thành một trong những món tráng miệng mát lạnh được yêu thích trên thế giới.
Để so sánh với kem thông thường, gelato đặc, mịn, lỏng và có phần dẻo hơn. Trong khi cả gelato và kem đều được làm từ kem lỏng, sữa và đường, song gelato sử dụng nhiều sữa và ít kem lỏng hơn, không sử dụng lòng đỏ trứng, một thành phần phổ biến để làm kem. Kem chứa ít nhất 10% chất béo, thông thường sẽ đạt 14-25%, song gelato có chất béo khoảng 4-9%. Gelato có ít không khí hơn kem thông thường, khiến nó đặc hơn và được bảo quản ở nhiệt độ ấm hơn.
Ảnh: Shutterstock
Nhìn bằng mắt thường, gelato đặc quánh, mịn và dẻo hơn kem thông thường.
Khi nhìn bằng mắt thường, gelato trông sẽ dẻo và đặc quánh hơn kem bình thường. Một món gelato chuẩn vị phải được xúc bằng một chiếc xuổng, thay vì cái xúc kem thông thường. Khi ăn, món kem gelato tan trong miệng nhanh chóng, không xốp như như kem. Điều khiến gelato được nhiều người yêu thích là chúng rất đậm vị. Để làm ra món kem thông thường, người ta không sử dụng quá nhiều hương vị vì sữa và kem lỏng là thành phần chủ yếu. Trong khi đó, gelato sử dụng ít nguyên liệu hơn, nhường chỗ cho hương vị "bùng nổ". Ví dụ khi ăn, thực khách sẽ cảm nhận được gelato chocolate đậm vị chocolate hơn kem chocolate thông thường.
Morgan Morano, tác giả của cuốn "Nghệ thuật làm gelato", lập luận rằng việc có ít chất béo hơn kem thông thường khiến gelato ngon hơn. "Khi ăn kem thông thường, chất béo sẽ bao phủ vòm miệng của bạn. Bạn có thể thưởng thức hương vị nhanh hơn khi có ít chất béo hơn", Morano nói. Ngoài ra, cái lạnh tê lưỡi của kem thông thường khiến bạn có thể khó cảm nhận được hương vị, trong khi gelato không quá lạnh, khiến bạn dễ dàng cảm nhận hương vị hơn.
Ảnh: I Heart Italy
Check-in với gelato là một trong những điều cần làm khi đến Italy.
Du khách đến tham quan Italy có thể dễ dàng bắt gặp các cửa hàng hoặc xe đẩy bán gelato trên hè phố. Theo một nghiên cứu, trung bình mỗi người dân nước này tiêu thụ khoảng 4 kg gelato mỗi năm. Một số hương vị gelato đặc trưng là chanh, nutella, hạnh nhân, dừa... Giá cho một cây gelato tại quốc gia hình chiếc ủng trung bình khoảng 3 euro (khoảng 80.000 đồng). Một cây gelato không quá lạnh, nửa đông nửa chảy là đặc trưng để bạn nhận ra khi đến quốc gia này.